Το τέλος της χρονιάς μάς βρίσκει αμήχανους και μουδιασμένους. Η χρονιά ήταν δύσκολη, το ίδιο φαίνεται να ΄ναι κι η καινούργια. Κι όποια εξέλιξη μάς φανεί να λύνει προβλήματα, να ‘μαστε διπλά προσεχτικοί πριν την καλοδεχτούμε. Όλα τα «δώρα», ακόμα και τα πρωτοχρονιάτικα, χρειάζονται αξιολόγηση.
Μια αναδρομή σ’ αυτή την κυριακάτικη «επικοινωνία» (με εισαγωγικά αφού καμμιά επικοινωνία δεν μπορεί να ΄ναι μονόδρομη) βοηθά στην ανασκόπηση της χρονιάς. Όλες αυτές οι πενήντα δύο Κυριακές, μια ακόμα μονάδα μέτρησης του χρόνου, συνθέτουν ένα ενδιαφέρον εβδομαδολόγιο, κατ’ αναλογία προσαρμογή του γνωστού ημερολογίου.
Και τι δεν είχε η χρονιά που πέρασε! Δεν είναι «προνομιούχα» η δική μας περιοχή, είχε όμως εμπειρίες τραγικές. Ο πόλεμος στη Συρία έφτασε σε φάση που να μην ξέρεις ποιοι πολεμούν ποιους, πριν τους «αφήσουμε» να σκοτώνονται, ξεχασμένοι και από τα «κουρασμένα», από την περίπτωσή τους, διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία. Μόνο που κάθε τόσο, κάτι τραγικό έχει να μεταδώσει, με νέους τρομακτικούς αριθμούς, το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Μέχρι που η Τουρκία αποφάσισε να κάνει ακόμα μια εισβολή προκειμένου να επιτύχει την εκκένωση της γειτνιάζουσας περιοχής, μέσα στη Συρία, από τους Κούρδους. Για σιγουριά, έμεινε να κατέχει μια γενναιόδωρα χαρισμένη από Ρώσους και Αμερικανούς «ζώνη ασφαλείας», μέσα σε ξένη χώρα. Αισθάνεται, άραγε, ασφαλής τώρα ο σουλτάνος; Mήπως θα χρειαστεί μια ακόμα ζώνη ασφαλείας για να προστατέψει την τωρινή ζώνη; Στο μεταξύ, οι ροές των προσφύγων αυξομειώνονται κατά τη βούληση του σουλτάνου, όταν οι ροές των ευρωπαϊκών κονδυλίων κρίνονται από αυτόν σαν μη ικανοποιητικές. Εκατοντάδες άνθρωποι έχουν χαθεί κι φέτος, μανάδες, κάποιες μαζί με τ’ αγέννητα μωρά τους, βρέφη και παιδιά – αγνώστων λοιπών στοιχείων. Εκτός κι αν μάθουμε τ’ όνομά τους. Ο Αϊλάν, η Ριχάμ… Δεν μπορείς να αδιαφορήσεις ακόμα κι αν ανάμεσα στους ταξιδευτές της αγωνίας υπάρχουν και κάποιοι που μπορεί να τους βρεις, πιο σωστά να σε βρουν, σε κάποια ευρωπαϊκή πόλη κρατώντας μαχαίρι ή όπλο τρομοκρατικό…
Τουλάχιστον εμείς εδώ έχουμε «ειρήνη». Κάτι τέτοιο αρχίσαμε ατεκμηρίωτα να πιστεύουμε λίγα χρόνια πριν… Το ΄χαμε πάρει απόφαση πως δεν έπρεπε να γρονθοκοπούμε την κατοχή ενώ διακηρύτταμε πως «δεν θα απεμπολήσουμε» αλλά δεν ξέραμε τι να απαντήσουμε στο ερώτημα «θέλετε να χάσουμε αυτά που έχουμε;», δηλώνοντας ταυτόχρονα πως «την πατρίδα ουκ ελάττω παραδώσουμε». Αργότερα διαπιστώσαμε, ξαφνικά κι απροειδοποίητα (εκτός, βέβαια, από τους προειδοποιημένους!) πως δεν έμειναν και πολλά (υλικά) για να χάσουμε. Καλωσορίσαμε την εξαγγελία για ύπαρξη φυσικού αερίου στην ΑΟΖ μας, πλην όμως συγκρατημένοι και καχύποπτοι πια – «υδατάνθρακες» ο θησαυρός – δεν το χαρήκαμε πριν προλάβει να δείξει τη χαρά του ο σουλτάνος που εντόπισε νέο …παιχνιδότοπο για τα επεκτατικά του σχέδια. Με αυτά και μ΄εκείνα, ψάχνουμε για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης που, στην πράξη φαίνεται πως δεν είναι δυνατή με αυτούς που δείχνουν πως δεν τη δικαιούνται…
Η αγωνία για την απειλή από τον υπό ανέγερση σταθμό πυρηνικής ενέργειας απέναντι από την Κερύνεια εντείνεται κι αυτό δεν φαίνεται να μπορεί να αντιμετωπιστεί με μόνη την ευαισθητοποίηση των πολιτών, στην Κύπρο, τη νότια Τουρκία και την ευρύτερη περιοχή. Η προσπάθεια χρειάζεται παραπέρα εντατικοποίηση και προβολή και σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο χωρίς αυτό να είναι εύκολο ή να προβλέπεται αποτελεσματικό. Το σίγουρο είναι πως με την αδράνεια, ουδεμία υπάρχει προοπτική αποτροπής. Αντίστοιχα ισχύουν και για την προσπάθεια αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής που δεν ενισχύεται στην πράξη με μόνες τις συμβολικές και συχνά μαχητικές σε πολλές χώρες διαδηλώσεις ενάντια στις ανεπαρκείς πολιτικές και την αναποτελεσματική εφαρμογή τους.
Από τον μακρινό Μαυρίκιο μάς ήρθε αισιόδοξο το μήνυμα αμφισβήτησης της συνεχιζόμενης και εκεί παρουσίας των βρετανικών Βάσεων. Άντε και στα δικά μας! Βέβαια τα δικά μας είναι πολύ χειρότερα. Ο εξευγενισμός της κατοχής και της βίαιης αλλοίωσης του δημογραφικού χαρακτήρα, η εμπορευματοποίηση από τον κατακτητή των αρχαιολογικών χώρων, η διαφαινόμενη νομιμοποίηση της κλοπής και της κλεπταποδοχής και της προτεραιότητας των «χρηστών» έναντι των νομίμων ιδιοκτητών τείνουν να περιβληθούν τον μανδύα μιας «ειρηνικής διευθέτησης» που όποτε την προσεγγίζουμε, με τη συγκαλυμμένη αποδοχή ή ανοχή μας, όλο κι επιβεβαιώνεται πως ούτε αυτή η υποχώρηση είναι αρκετή…
Ψάχνουμε τη χαμένη ταυτότητα, τη χαμένη αξιοπρέπεια, την αγάπη για τον τόπο και τους ανθρώπους του κι όχι για τα αργύρια… Κι άλλα πολλά συναισθήματα και τρόπους επικοινωνίας, συνεργασίας και αλληλεγγύης. Θέλουμε να βλέπουμε ουρανό κι όχι τσιμεντένια κουτιά και πολυώροφα κτήρια, θέλουμε ανθρώπινες πόλεις και ξαναζωντανεμένα χωριά, προστατευμένο τον Ακάμα και το Κάβο Γκρέκο μα και την Καρπασία…
Το ξέρουμε πως πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι. Με μόνο, όμως, αυτό, δεν ξεμπερδεύουμε. Πρέπει να είμαστε ενεργοί, απαιτητικοί και διεκδικητικοί απέναντι στους άρχοντες. Και να θυμόμαστε πως για όσα (πολλά) δεν πάνε καλά, έχουμε κι εμείς τη δική μας ευθύνη…
Καλή Χρονιά, λοιπόν, με Ειρήνη κι Ελευθερία, στην ουσία όμως κι όχι σε συσκευασία δώρου!