Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Περιβάλλοντος μελέτησε την πιο πάνω πρόταση νόμου, που κατατέθηκε από το μέλος της κ. Γιώργο Περδίκη, σε αρκετές συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στο διάστημα μεταξύ Οκτωβρίου 2003 και Ιανουαρίου 2004. Στα πλαίσια μελέτης του όλου θέματος κλήθηκαν και παρευρέθηκαν ενώπιον της επιτροπής εκπρόσωποι του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος (Τμήμα Κτηνιατρικών Υπηρεσιών και Τμήμα Γεωργίας), της Κυπριακής Εταιρείας Προστασίας Ζώων, του Κυπριακού Συνδέσμου Φυτοπροστασίας, του Συνδέσμου Προστασίας Ζώων και Πουλιών και των αγροτικών οργανώσεων “Αγροτική”, ΕΚΑ, ΠΕΚ, και “Παναγροτικός Σύνδεσμος”.
Σκοπός του νόμου που προτείνεται είναι η προστασία των κατοικίδιων ζώων από δηλητηρίαση με παρασκευάσματα που περιέχουν την ουσία “θεπακετιμιδικός εστέρας” (methomyl), πιο γνωστά ως “λανέιτ”.
Συγκεκριμένα, απαγορεύεται η εισαγωγή, πώληση, διανομή παρασκευασμάτων που περιέχουν την ουσία αυτή σε υψηλό ποσοστό. Σε περιπτώσεις που, για σκοπούς φυτοπροστασίας, υπάρχει ανάγκη χρήσης του φυτοφαρμάκου αυτού σε μεγαλύτερη πυκνότητα, θα απαιτείται άδεια από τον Υπουργό Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος.
Εισάγοντας στην επιτροπή το όλο θέμα, ο κ. Γιώργος Περδίκης επισήμανε ότι τα παρασκευάσματα που περιέχουν την ουσία αυτή κατατάσσονται στα υψηλής τοξικότητας παρασκευάσματα και ότι σε άλλες χώρες τίθενται περιορισμοί στη χρήση τους, λόγω ακριβώς της υψηλής βλαπτικότητας για τον άνθρωπο. Συνεχίζοντας, ο εισηγητής τόνισε ότι η χρήση παρασκευασμάτων με την ουσία αυτή επιτρέπεται μόνο σε δέκα χώρες από τις δεκαπέντε χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις περισσότερες από τις οποίες επιβάλλεται η προσθήκη απωθητικών για τα θηλαστικά ουσιών. Σύμφωνα πάντα με τον εισηγητή, η ουσία αυτή χρησιμοποιείται συχνά στην Κύπρο για την κακόβουλη δηλητηρίαση οικόσιτων ζώων, παρά την ύπαρξη σχετικής απαγορευτικής νομοθεσίας, και τη δηλητηρίαση με δολώματα αλεπούδων και κορακοειδών. Η απαγόρευση της κυκλοφορίας παρασκευασμάτων υψηλής περιεκτικότητας θα αφαιρέσει ένα όπλο από τα χέρια όσων χρησιμοποιούν την ουσία αυτή, για να θανατώνουν ανυπεράσπιστα ζώα.
Οι εκπρόσωποι της Κυπριακής Εταιρείας Προστασίας Ζώων και του Συνδέσμου Προστασίας Ζώων και Πουλιών υποστηρίζουν ότι γενικά τα τοξικά γεωργικά φάρμακα δεν πρέπει να διατίθενται ελεύθερα στην αγορά και ότι πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο με συνταγή από γεωπόνους, για να εμποδίζεται με τον τρόπο αυτό η ανεξέλεγκτη χρήση τους από ασυνείδητα άτομα για την εξολόθρευση άκακων ζώων, όπως είναι οι γάτες και οι σκύλοι. Σύμφωνα με τους ίδιους εκπροσώπους, τέτοια μέτρα μπορεί να αποδώσουν, μόνο αν ταυτόχρονα ενημερωθεί κατάλληλα και ευαισθητοποιηθεί το ευρύ κοινό.
Οι εκπρόσωποι της Ομοσπονδίας Περιβαλλοντικών και Οικολογικών Οργανώσεων με επιστολή τους υποστηρίζουν ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα για την ανεξέλεγκτη αγορά και χρήση της συγκεκριμένης τοξικής ουσίας, της οποίας η δράση διαταράσσει την ισορροπία των οργανισμών, γιατί εξαφανίζει, ανάμεσα σε άλλα, μέλισσες, χέλια, πουλιά.
Οι εκπρόσωποι του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος και των αρμόδιων τμημάτων του ίδιου υπουργείου υποστηρίζουν σε γραπτό υπόμνημά τους ότι τα κατοικίδια προστατεύονται επαρκώς, με βάση την κείμενη νομοθεσία για την προστασία και την ευημερία των ζώων, καθώς και με την ευρωπαϊκή σύμβαση για την προστασία των κατοικίδιων ζώων, την οποία προσυπέγραψε η Κύπρος. Επιπρόσθετα, η κάθε περίπτωση δηλητηρίασης ζώου διερευνάται από τις αρμόδιες αρχές και η σχετική έκθεση αποστέλλεται στην αστυνομία για εντοπισμό των ενόχων. Οι ίδιοι εκπρόσωποι επισήμαναν επίσης ότι η χρήση εντομοκτόνων που περιέχουν τη συγκεκριμένη ουσία είναι πολύ σημαντική για τη γεωργία του τόπου, ενώ υπάρχει μεγάλος αριθμός υποκατάστατων της ουσίας αυτής που εύκολα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη δηλητηρίαση ζώων. Τέλος, οι ίδιοι εκπρόσωποι πρόσθεσαν ότι η χρήση της ουσίας αυτής επανεξετάζεται από τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και οι οποιεσδήποτε αποφάσεις τους θα εφαρμοστούν από τις αρμόδιες κυβερνητικές υπηρεσίες.
Οι εκπρόσωποι του Κυπριακού Συνδέσμου Φυτοπροστασίας είναι κάθετα εναντίον των δηλητηριάσεων των κατοικίδιων και άλλων ζώων και θεωρούν ότι τέτοιες πράξεις φανερώνουν περιφρόνηση της ζωής και έλλειψη πολιτισμού. Οι ίδιοι εκπρόσωποι επισήμαναν ότι πρέπει να αρχίσει εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού ως πρώτο βήμα ανάπτυξης θετικής συμπεριφοράς προς τα ζώα, γιατί μόνο με τον τρόπο αυτό θα εξαλειφθεί το φαινόμενο της εκδικητικής θανάτωσης ανυπεράσπιστων ζώων. Ανέφεραν ακόμα ότι ο κύριος κατασκευαστής των προϊόντων αυτών έχει ήδη προσθέσει πικραντική ουσία στα σκευάσματα που κυκλοφορούν στο εμπόριο, που τα καθιστά ανεπιθύμητα για τα ζώα.
Οι εκπρόσωποι των αγροτικών οργανώσεων ΠΕΚ, ΕΚΑ, “Αγροτική” και “Παναγροτικός Σύνδεσμος” δήλωσαν ενώπιον της επιτροπής ότι τα γεωργικά φάρμακα είναι αναγκαία, έχουν θετικές επιδράσεις στην προστασία της γεωργικής παραγωγής και η συγκεκριμένη ουσία είναι αποτελεσματικό μέσο φυτοπροστασίας, γι’ αυτό και η χρήση της είναι τόσο ευρέως διαδεδομένη. Σύμφωνα πάντα με τους ίδιους εκπροσώπους, στην αγορά κυκλοφορούν παρασκευάσματα που περιέχουν “θεπακετιμιδικό εστέρα” σε πυκνότητα 90%, 25%, 20%, 15%, 12% και 6%. Στις περισσότερες περιπτώσεις δε χρησιμοποιούνται φυτοφάρμακα με υψηλή πυκνότητα στις γεωργικές καλλιέργειες, γι’ αυτό και δεν ενίστανται στην απαγόρευση των φυτοφαρμάκων που περιέχουν τη συγκεκριμένη ουσία σε μεγάλη πυκνότητα.
Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Περιβάλλοντος, αφού έλαβε υπόψη όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν της, θεωρεί ότι το πρόβλημα της δηλητηρίασης κατοικίδιων ζώων δεν αντιμετωπίζεται με την απαγόρευση μιας συγκεκριμένης ουσίας, γι’ αυτό, λαμβάνοντας υπόψη και τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν στους γεωργούς με την απαγόρευση της εν λόγω ουσίας, δε συμφωνεί κατά πλειοψηφία με την πρόταση νόμου.
Το μέλος της επιτροπής και εισηγητής της προτεινόμενης νομοθεσίας βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών κ. Γιώργος Περδίκης διαφώνησε με την απόφαση της πλειοψηφίας, υποστηρίζοντας ότι τα πιθανά προβλήματα που θα προκύψουν για τους αγρότες είναι ελάχιστα μπροστά στο όφελος, και επισήμανε ότι ο έλεγχος της κυκλοφορίας του επικίνδυνου αυτού φυτοφαρμάκου είναι πάγιο αίτημα χιλιάδων φίλων των ζώων. Ο ίδιος βουλευτής τόνισε ότι η πικραντική ουσία δεν είναι αποτελεσματική σε πουλιά, ερπετά και μικρά ζώα και πρόσθεσε ότι μόνο μεγάλα ζώα, όπως είναι, για παράδειγμα, οι μεγαλόσωμοι σκύλοι, μπορούν ίσως να προστατευθούν από τις πικραντικές ουσίες. Σύμφωνα με τον ίδιο βουλευτή, η θέσπιση νομοθεσίας θα αποτελέσει ισχυρό μήνυμα προς την κοινωνία και παράγοντα αποτροπής για κάθε εγκληματική σκέψη.
4 Μαΐου 2004
