Η 5η Ιουνίου έχει οριστεί το 1972 από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών ως Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος. Από τότε γιορτάζεται κάθε χρόνο, για να θυμίζει σε όλους την προστιθέμενη αξία για την ανθρωπότητα προειδοποιώντας μας για την ευθύνη που έχουμε απέναντι στις μελλοντικές γενιές. Σήμερα, πιο έντονα από κάθε άλλη μέρα του χρόνου θυμόμαστε την γνωστή ρήση του αρχηγού της φυλής των Ινδιάνων Σιου, όταν τους ζητήθηκε να πουλήσουν τη γη τους:
“αυτή τη γη δεν την έχουμε μόνο κληρονομήσει από τους προγόνους μας, αλλά την έχουμε κυρίως δανειστεί από τα παιδιά μας. Αν την πουλήσουμε δεν θα μπορούμε να την επιστρέψουμε στα παιδιά μας”
Τα θέματα οικολογίας και πράσινης ανάπτυξης, στην Κύπρο θεωρούνται ακόμα δευτερευούσης σημασίας. Οι εκάστοτε κυβερνήσεις, οι αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης, οι Δικαστικές αρχές, τα πολιτικά κόμματα και οι επιχειρήσεις θέτουν χαμηλά στην ατζέντα τους τα θέματα περιβάλλοντος. Είναι δεδομένο ότι όταν η προστασία του περιβάλλοντος συγκρούεται με συμφέροντα ή παγιωμένες αντιλήψεις, πάντα χάνει κατά κράτος. Ωστόσο, η Ευρώπη καθορίζει ψηλότερα πρότυπα και οι διεθνείς και ευρωπαϊκές δεσμεύσεις επιβάλλουν την αλλαγή στάσης. Τα δεδομένα αρχίζουν αργά αλλά σταθερά να αλλάζουν προς το καλύτερο.
Η πίεση για την υιοθέτηση πολιτικών προστασίας του περιβάλλοντος εκτός από τους εξωτερικούς παράγοντες ενισχύεται δυναμικά από τη δράση οργανωμένων ομάδων πολιτών. Στη δεκαετία του 90 η δράση των νέων τότε και δυναμικών οργανώσεων περιβαλλοντιστών οδήγησε στη δημιουργία το 1996, του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών. Για είκοσι δύο χρονιά το Κίνημα Οικολόγων συνεχίζει να υπηρετεί με συνέπεια και αποφασιστικότητα τον αγώνα για την προστασία του περιβάλλοντος και της ποιότητας της ζωής των πολιτών. Στον αγώνα αυτό σήμερα συνστρατεύονται δεκάδες ομάδες πολιτών που ξεσηκώνονται κατά περίπτωση για να προστατεύσουν ένα δάσος, μια παραλία, την δημόσια υγεία σε μια κοινότητα, τον οικότοπο, τη βιοποικιλότητα κοκ.
Φέτος στο πλαίσιο του θεσμού των Παγκύπριων Περιβαλλοντικών Βραβείων επιλέξαμε ακριβώς να αναδείξουμε την σχέση συνεργασίας του Κινήματος μας με τις ομάδες των απλών πολιτών, που χωρίς κομματικές παρωπίδες και ύποπτες υστεροβουλίες, κατεβαίνουν στο δρόμο, οργανώνονται και με δυναμικές ενέργειες οικολογικού ακτιβισμού στέλνουν μηνύματα αποφασιστικότητας και διαμορφώνουν μια πιο ενεργή στα περιβαλλοντικά θέματα, κοινή γνώμη.
Στις μέρες μας ο ρόλος των μη κομματικών ανεξάρτητων ομάδων πολιτών έχει αναβαθμιστεί και καθίσταται πλέον πρωταγωνιστικός στον αγώνα για την προστασία του περιβάλλοντος.
Θα ήθελα με αυτή την ευκαιρία να υπογραμμίσω την σημασία αυτών των συσπειρώσεων πολιτών στους αγώνες που δοθήκαν τα τελευταία χρόνια μέχρι και πολύ πρόσφατα σε πρώτης γραμμής ζητήματα προστασίας του περιβάλλοντος όπως οι Θαλασσινές Σπηλιές και το φυσικό περιβάλλον των ακτών στην Πέγεια, στην καταγγελία των επεμβάσεων στις ακτές της Ελεύθερης Αμμοχώστου, στα αστικά δάση της Λευκωσίας κοκ.
Εμείς ως Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών αναμένουμε ότι αυτή η συνεργασία θα λειτουργήσει καταλυτικά στην αντιμετώπιση των μεγάλων περιβαλλοντικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει η χωρά μας και είναι:
1) Η διαχείριση των στερεών αποβλήτων.
2) Προστασία οικοτόπων.
3) Ευημερία των ζώων.
4)Περιβαλλοντικοί θεσμοί.
5) Αστικό περιβάλλον.
6) Ατμοσφαιρική ρύπανση.
7) Ρύπανση της θάλασσας και των ακτών.
8) Προστασία περιβαλλοντικής υγείας.
9) Δράση ενάντια στο Άκκουγιου.
10) Κλιματικές αλλαγές.
11) Προστασία και ανάπτυξη των δασών.
12) Οικολογική γεωργία και διατροφή.
13) Ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της εξοικονόμησης ενέργειας.
Ο κατάλογος των περιβαλλοντικών προκλήσεων / προβλημάτων δεν είναι εξαντλητικός.
Βέβαια η οικολογία, έτσι όπως την αντιλαμβανόμαστε εμείς, αφορά την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και τις εναλλακτικές προτάσεις για την οικονομία και τη σχέση μεταξύ ανθρώπων και φύσης.
Η ανάπτυξη πρέπει να συμβάλλει στην οικονομική και περιβαλλοντική αειφορία, και να στηρίζεται στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, στην ενεργοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και να δημιουργεί νέες πράσινες θέσεις εργασίας.
Απάντηση στην οικονομική κρίση, τα κατάλοιπα της οποίας συνεχίζουμε να βιώνουμε, υπάρχει και προέρχεται από τις προτάσεις της οικολογίας για βιώσιμη κυκλική και πράσινη ανάπτυξη. Αυτό που λείπει είναι η αποφασιστικότητα από μέρους των κυβερνώντων. Πρέπει επιτέλους να πρασινίσουν οι πολιτικές και οι πολιτικοί μας.
Υστερόγραφο :
Το Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών οργανώνει την τελετή για τα Ετήσια Παγκύπρια Περιβαλλοντικά Βραβεία την Πέμπτη 7 Ιουνίου, η ώρα 19:30 στο Ξενοδοχείο Κλεοπάτρα στην παρουσία του Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.
Φέτος βραβεύονται οι εξής :
- Ανοικτή Πρωτοβουλία Πάρκου Ακαδημίας για τη μεγάλη συνεισφορά στον αγώνα για τη σωτηρία και οικολογική διαχείριση του δάσους Ακαδημίας.
- Πρωτοβουλία για την Διάσωση των Φυσικών Ακτών για τη μεγάλη συμβολή τους στον αγώνα για την προστασία και διάσωση των ακτών και του φυσικού πλούτου στην Κύπρο και ιδιαιτέρως των παραλιών Πέγειας και της ελεύθερης περιοχής Αμμοχώστου.
- Επιτροπή Προστασίας Περιβαλλοντικού και Ιστορικού Πλούτου της περιφέρειας Μαθιάτη για τη πρωταγωνιστική της δράση στον αγώνα για τη σωτηρία των αρχαίων μνημείων των μεταλλείων του Μαθιάτη.
- Ομάδα Πρωτοβουλίας ενάντια στη δημιουργία πάρκου κροκοδείλων στην Άχνα, για τη μεγάλη συνεισφορά στον αγώνα ενάντια στα σχέδια της εταιρείας Ισραηλινών και Κυπριακών συμφερόντων για φάρμα κροκοδείλων στην Άχνα.
- Το βραβείο Νεολαίας Οικολόγων (ΝΕ.ΟΙ.) απονέμεται στην ομάδα πολιτών «Keeping Our Roadsides Clean» για τη συνεισφορά στην προστασία και διατήρηση ενός καθαρού περιβάλλοντος.
- Εκπομπή «Πρωινό Δρομολόγιο», του Τρίτου προγράμματος του ΡΙΚ, για τη μεγάλη συνεισφορά σε θέματα επικαιρότητας που αφορούν την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και στη διαμόρφωση μιας ενεργητικής κοινής γνώμης.