H Έκθεση για το 2023 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας επιβεβαιώνει τη στασιμότητα ή και οπισθοδρόμηση της χώρας σε σχέση με τις καθορισμένες υποχρεώσεις της σε σχέση με την ευρωπαϊκή της προοπτική. Η Έκθεση αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ανυπαρξία ή τη βραδύτητα αναγκαίων βημάτων σε σχέση με τον εκδημοκρατισμό, την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, την αναδιοργάνωση της δημόσιας διοίκησης και της δικαιοσύνης, την προστασία των ανθρωπίνων και θεμελιωδών δικαιωμάτων κ.α.

Σε σχέση με το μεταναστευτικό, η συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας για επαναπατρισμό παράτυπων μεταναστών παραμένει ανενεργή. Σημειώνεται η μη ευθυγράμμιση της Τουρκίας με τις ευρωπαϊκές αποφάσεις για μέτρα κατά της Ρωσίας λόγω της εισβολής της στην Ουκρανία.

Για το Κυπριακό η Έκθεση αναφέρει πως η Τουρκία εξακολουθεί να μην αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία, να παρεμποδίζει την ένταξή της σε διεθνείς οργανισμούς καθώς και τη διακίνηση πλοίων και αεροπλάνων που εκκινούν από την Κύπρο με επιπτώσεις στην ασφάλεια των πτήσεων. Γίνεται  ιδιαίτερη αναφορά στα Βαρώσια και την ανάγκη σεβασμού των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας και την Πύλα. Πέρα από αυτά γίνεται αναφορά σε στρατιωτικές ασκήσεις της Τουρκίας στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου και την παρεμπόδιση αλιευτικών σκαφών.

Η Έκθεση σημειώνει την επιμονή της Τουρκίας για λύση δυο κρατών και σημειώνει πως παραμένει πλήρως δεσμευμένη σε διευθέτηση μέσα στο πλαίσιο του ΟΗΕ, σε συμφωνία με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και σύμφωνα με τις ιδρυτικές αρχές της ΕΕ και το κεκτημένο. Προσβλέπει σε σύντομη επανέναρξη των συνομιλιών και υπογραμμίζει την ετοιμότητά της για ενεργό ρόλο σε όλα τα στάδια της διαδικασίας υπό τον ΟΗΕ.

Σε σχέση με το πυρηνικό πρόγραμμα της Τουρκίας και ειδικότερα για τον σταθμό στο Ακκουγιού, η Έκθεση ατυχώς προσπερνά τα κύρια σημεία της προηγούμενης Έκθεσης και συγκεκριμένα την ανάγκη  διαβούλευσης με γειτονικές χώρες για την αξιολόγηση των διασυνοριακών επιπτώσεων στο περιβάλλον. Κάποια αναφορά παραπέμπει στον καθοριστικό ρόλο της Rosatom που όμως ούτε και τώρα εξηγείται γιατί η ρωσική αυτή εταιρεία δεν έχει περιληφθεί στον πίνακα των κυρώσεων.

Μέσα από τις διαπιστώσεις της Έκθεσης εγείρεται για άλλη μια φορά ένα βασικό ερώτημα: Θέλει η σημερινή Τουρκία να έχει μια τέτοια προοπτική. Αν με τη συνολική στασιμότητα και στην πράξη απομάκρυνση της Τουρκίας από την όποια ευρωπαϊκή προοπτική (άραγε την επιθυμεί;), ποια ευρωπαϊκή λύση στο Κυπριακό μπορεί να επιτευχθεί. Κι αν δεν θα ήταν ευρωπαϊκή, πώς θα γίνει αποδεκτή από την ΕΕ η οποία (ορθά) δεν θα αποδεχτεί αυτή να αποτελέσει πρόσθετο πρωτογενές κεκτημένο;