Τα δίκτυα 5ης γενιάς (5G) αποτελούν – σύμφωνα με τους υποστηρικτές τους – την επόμενη γενιά δικτύων κινητής τηλεφωνίας που θα παρέχουν ακόμα μεγαλύτερους ρυθμούς μετάδοσης δεδομένων. Παρά ταύτα πρέπει να καταλάβουμε ότι η 5G δεν είναι απλά μια ταχύτερη ροή δεδομένων και πληροφοριών μέσα από το ασύρματο και ενσύρματο δίκτυο αλλά μία τεχνολογία που θα επιτρέπει την συγκέντρωση και παρακολούθηση όλων των δραστηριοτήτων του ανθρώπου επί 24ώρου βάσης (μέσω του ΙοΤ) και κατ’ επέκταση τον έλεγχο και καταγραφή αυτών, ακόμα και όλων των κινήσεων του.
- Πότε έρχεται το 5G;
Στο Mobile World Congress του 2018 οι ειδικοί υποστήριξαν ότι εμπορικά δίκτυα της 5ης γενιάς κινητής τηλεφωνίας θα ξεκινήσουν τη λειτουργία τους στις αρχές του 2019 σε Νότια Κορέα, Κίνα, Ηνωμένες Πολιτείες και Ιαπωνία και το 2020 σε χώρες της Ευρώπης.
Ήδη είναι έτοιμο και δούλεψε το δίκτυο 5G στην πόλη PyeongChang της Νότιας Κορέας, όπου διεξήχθησαν οι χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες τον Φεβρουάριο του 2019, στο Qatar και σε 11 πιλοτικά δίκτυα σε ισάριθμες πόλεις των Ηνωμένων Πολιτειών.
Στην Κύπρο, το Τμήμα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών ανακοίνωσε τη λήψη απόφασης σχετικά με τους όρους χορήγησης δικαιωμάτων χρήσης ραδιοσυχνοτήτων για τη δοκιμαστική λειτουργία δικτύων 5ης γενιάς στις ζώνες 3400-3800 ΜΗz για αρχή και μετά το 2020 στα 26GHz (24.5-27.5 GHz).
Με την απόφαση αυτή δίνεται στις εταιρείες άδεια για να στήσουν τα πρώτα δίκτυα 5G στη χώρα μας, ενώ ήδη λήφθηκε η απόφαση για την ανάπτυξη πιλοτικού δικτύου 5G στην πόλη της Λεμεσού από συγκεκριμένη εταιρεία μέχρι το Νοέμβριο του 2019 έτσι ώστε να διεξάγουν πειράματα και δοκιμές του εξοπλισμού τους.
Στην πιλοτική εφαρμογή και τα πειράματα αυτά δεν φαίνεται να έχουν θέση, η αποτίμηση της τεχνολογίας 5G στην δημόσια υγεία και γενικότερα στις επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου, στοιχεία για τα οποία θα έπρεπε να είχε ενδιαφερθεί και να επιβάλλει η πολιτεία.
- Γιατί είναι απαραίτητη η εγκατάσταση μεγαλύτερου αριθμού κεραιών;
Τα νέα δίκτυα θα εκπέμπουν ηλεκτρομαγνητικά κύματα πολύ υψηλής συχνότητας (μέχρι 30 GHz), τα οποία επηρεάζονται σε μεγαλύτερο βαθμό από τα φυσικά εμπόδια, γεγονός που θα αυξήσει σημαντικά τον αριθμό κεραιών κινητής τηλεφωνίας.
Νέας γενιάς κινητά τηλέφωνα και νέες κεραίες έξω από τις κατοικίες, αλλά και μέσα στα κτίρια θα είναι απαραίτητα για την λειτουργία του δικτύου 5G στην ασύρματη δικτύωση και ειδικά στην εφαρμογή του ΙοΤ. Οι νέες συχνότητες έχουν μικτότερη διαπερατότητα και θα πρέπει να εγκατασταθούν πολύ κοντά στα σπίτια μας ίσως και σε απόσταση μέχρι 50μ, ενώ για τις ανάγκες των οδικών δικτύων (αυτόνομα αυτοκίνητα, κάμερες υψηλής ευκρίνειας και απεικόνιση προσώπων και εξακρίβωση στοιχείων) η ανάπτυξη τους στο οδικό δίκτυο θα υπερβεί κάθε δυνατή πρόβλεψη.
Το πλήθος των κεραιών δεν επιβάλλεται μόνο από την μειωμένη ικανότητα διαπερατότητας των νέων συχνοτήτων αλλά και από τον τεράστιο όγκο δεδομένων που θα κληθεί το νέο δίκτυο της 5G να διαχειριστεί.
- Τι περιλαμβάνουν οι νέες κεραίες 5G και που θα τοποθετηθούν;
Οι νέες κεραίες 5G πρέπει να τοποθετούνται παντού, σε κάθε γειτονιά, σε κάθε σημείο που μπορεί εύκολα ή με μικρές τροποποιήσεις να γίνει εγκατάσταση: σε προσόψεις κτιρίων, σε φώτα και φανάρια στους δρόμους, σε στάσεις λεωφορείων, σε στύλους ΑΤΗΚ, ΑΗΚ κλπ.
Κάθε σταθμός βάσης 5G θα περιέχει εκατοντάδες ή και χιλιάδες κεραίες με πολλαπλές ακτίνες τύπου laser που θα στοχεύουν μεμονωμένα ή σε συνδυασμό δύο ή περισσοτέρων μαζί, σε κινητά τηλέφωνα και άλλες συσκευές χρηστών ή πραγμάτων στην περιοχή όπου θα ενεργοποιείται (“phased arrays” – η τεχνολογία ονομάζεται MIMO πολλαπλή είσοδος – πολλαπλή έξοδος), ενώ θα ακτινοβολεί με πολύ υψηλότερη ισχύ σε σχέση με τους υπάρχοντες σταθμούς βάσης (στις ΗΠΑ 10 έως 100 φορές πιο ισχυρά από αυτά που συναντούμε σήμερα σε σταθμούς βάσης 2G, 3G, 4G).
- Θα υπερβαίνουν τα ασφαλή όρια έκθεσης οι εκπομπές ακτινοβολίας από τα δίκτυα 5G;
Δεν υπάρχουν ασφαλή όρια, αλλά μόνο «όρια αναφοράς», αφού κανένας δεν ξέρει ακριβώς από ποιο όριο ξεκινούν οι βλαβερές επιπτώσεις. Σήμερα οι υπερβάσεις των λεγόμενων ασφαλών ορίων έκθεσης από τις υπάρχουσες κεραίες κινητής τηλεφωνίας είναι σπάνιες. Τα ισχύοντα όρια της νομοθεσίας είναι πολύ υψηλά, καθώς αναγνωρίζουν μόνο άμεσες θερμικές επιδράσεις και δεν λαμβάνουν υπόψη τους μακροχρόνιες επιπτώσεις στην υγεία, όπως προτείνουν πολλοί επιστημονικοί φορείς τα τελευταία χρόνια. Συγκεκριμένα σήμερα ως όρια δεχόμαστε μόνο την τιμή πυκνότητας σε μW/m2 ενώ αγνοούμε εντελώς έναν σημαντικό παράγοντα που είναι η διάρκεια έκθεσης η οποία μπορεί να είναι εξαιρετικά μεγάλη αφού ήδη για πολλούς έχει ξεπεράσει τα 20 χρόνια.
Ωστόσο, με τα νέα δίκτυα 5G ακόμη υπάρχει φόβος ότι θα έχουμε συχνές στιγμιαίες υπερβάσεις ακόμα και των υπερβολικά υψηλών ισχυόντων ορίων ασφαλείας λόγω του τρόπου λειτουργίας, του σήματος και της αρχιτεκτονικής των κεραιών 5G.
Στην έκθεση της εταιρείας Ericson, αναφέρεται ότι τα δίκτυα 5G θα έχουν πρόβλημα αδειοδότησης σε χώρες με σημαντικά χαμηλότερα όρια από αυτά που προτείνει η Διεθνής Επιτροπή για την Προστασία από τις Μη Ιονίζουσες Ακτινοβολίες (ICNIRP = International Commission on Non Ionizing Radiation Protection). Ως Εθνικά Όρια Έκθεσης έχουν καθοριστεί από το Υπουργείο Υγείας τα επίπεδα αναφοράς που αναφέρονται στη σύσταση της ΕΕ 1999/519/ΕΚ.
Σε πολλές χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία, η Πολωνία, η Ρωσία, η Ιταλία, η Βουλγαρία, η Κροατία, το Μονακό, η Ελβετία κ.α. όπου υπάρχουν αυστηρότερα όρια ακτινοβολίας, δεν είναι εύκολη η πλήρης ανάπτυξη του 5G.
Ακόμη και όπου οι εκπομπές των νέων κεραιών είναι μέσα στα όρια της νομοθεσίας, είναι σχεδόν βέβαιο ότι, όπου υπάρχει κεραία 5G, θα υπάρχουν πάγιες και συνεχείς υπερβάσεις των ορίων έκθεσης που προτείνουν κάποιοι επιστημονικοί φορείς τα τελευταία χρόνια (Europeam 100 W/m2).
Δεδομένου ότι ο μέσος όρος έκθεσης του πληθυσμού σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία υψηλών συχνοτήτων έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια λόγω της επέκτασης του δικτύου κινητής τηλεφωνίας (αύξηση κεραιών, προσθήκη σημάτων 3G, 4G) αλλά και της ευρύτερης χρήσης ασύρματων συσκευών, είναι ήδη δύσκολο να πετύχουμε τόσο χαμηλούς μέσους όρους έκθεσης, πόσο μάλλον με τα νέα δίκτυα 5G. Θα πρέπει να γίνεται αξιολόγηση των συνολικών επιπέδων έκθεσης του κοινού σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία. Δηλαδή, θα πρέπει να υπολογίζονται οι συνεισφορές όλων των πηγών εκπομπής, κι όχι μόνο οι εκπομπές από τον υπό αξιολόγηση σταθμό ραδιοεπικοινωνίας.
Υπενθυμίζεται ότι από τις 28.09.2018 το Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών έχει καταθέσει πρόταση νόμου που βρίσκεται ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εργασίας που προνοεί δραστική μείωση των ορίων έκθεσης του κοινού σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία (ο περί της Θέσπισης Ασφαλών Για την Υγεία Εθνικών Ορίων Έκθεσης σε Ηλεκτρομαγνητικά Πεδία) (μπορείτε να βρείτε την πρόταση νόμου στο https://cyprusgreens.org/index.php/environment/mobile-antennas).
- Επιστήμονες ζητούν να σταματήσει η ανάπτυξη των δικτύων 5G
Ομάδα περισσότερων από 240 επιστημόνων και γιατρών από 40 χώρες, κάνει έκκληση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προτείνοντας την αναστολή της ανάπτυξης των δικτύων 5G έως ότου οι πιθανοί κίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον να έχουν διερευνηθεί πλήρως από επιστήμονες ανεξάρτητους από τη βιομηχανία (https://cyprusgreens.org/index.php/environment/mobile-antennas).
Οι επιστήμονες προτείνουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση να δώσει προτεραιότητα στην υλοποίηση ενσύρματων ψηφιακών τηλεπικοινωνιών αντί των ασύρματων και να οριστούν νέα όρια συνολικής έκθεσης στα εκατοντάδες είδη ασύρματης ακτινοβολίας στα οποία είμαστε εκτεθειμένοι, με έμφαση στην προστασία της δημόσιας υγείας, των ευαίσθητων ομάδων του πληθυσμού, των εγκύων, των ασθενών και των παιδιών.
- Οξειδωτικές βλάβες από την ασύρματη ακτινοβολία δείχνει το 93% των ερευνών!
Σύμφωνα με επισκόπηση του 2016, το 93% των ερευνητικών μελετών που διερεύνησαν το οξειδωτικό στρες, έδειξε ότι η ασύρματη έκθεση δημιούργησε αυξημένα επίπεδα οξειδωτικού στρες.
Η επαγωγή οξειδωτικού στρες είναι ένα βασικό χαρακτηριστικό πολλών καρκινογόνων ουσιών και μπορεί να οδηγήσει σε μια σωρεία επιβλαβών επιδράσεων στο σώμα, από καρκίνο μέχρι αυτοάνοσα νοσήματα.
“Υπάρχει ένα σημαντικός όγκος δεδομένων που αποδεικνύει ότι αυτή η τεχνολογία είναι επιβλαβής για τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Το ηλεκτρομαγνητικά κύματα 5 χιλιοστών (5G) είναι γνωστό ότι θερμαίνουν τα μάτια, το δέρμα και τους όρχεις. Μεγαλύτερη ανησυχία υπάρχει για τις πιο ευάλωτες ομάδες όπως τα έμβρυα, τα παιδιά, τους ασθενείς, τους ηλικιωμένους και τους ανάπηρους. Αναμένεται επίσης ότι ο αριθμός των μελισσών και των πτηνών θα μειωθεί σημαντικά.” Δρ. Lennart Hardell, MD, Καθηγητής Ογκολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Örebro της Σουηδίας, ειδικευμένος σε περιβαλλοντικούς παράγοντες που προκαλούν καρκίνο.
“Πολλές πρόσφατες επιστημονικές δημοσιεύσεις έδειξαν ότι τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία επηρεάζουν τους ζώντες οργανισμούς σε επίπεδα πολύ κάτω από τις περισσότερες διεθνείς και εθνικές κατευθυντήριες γραμμές. Τα αποτελέσματα περιλαμβάνουν αυξημένο κίνδυνο καρκίνου, κυτταρικό στρες, αύξηση επιβλαβών ελευθέρων ριζών, γενετικές βλάβες, δομικές και λειτουργικές μεταβολές του αναπαραγωγικού συστήματος, ελλείμματα μάθησης και μνήμης, νευρολογικές διαταραχές και αρνητικές επιπτώσεις στη γενική ευημερία στον άνθρωπο. “ Διεθνής επιστημονική έκκληση (215 επιστημόνων από 41 χώρες) International EMF Scientist Appeal σε Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (UN) και στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO), https://www.emfscientist.org/index.php/emf-scientist-appeal.
- Οπτική ίνα: η ασφαλής εναλλακτική στην ασύρματη επικοινωνία και το 5G – Άρα υπάρχει τρόπος ασύρματης επικοινωνίας με χαμηλή ακτινοβολία;
Καταρχάς, οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας μπορούν άμεσα να μειώσουν σημαντικά τα επίπεδα ασύρματων ακτινοβολιών στις πόλεις απλά τοποθετώντας σε μεγαλύτερο ύψος τις ήδη υπάρχουσες κεραίες.
Επίσης το κράτος θα έπρεπε να υποχρεώνει τις εταιρείες να μοιράζονται τα ίδια σημεία εγκατάστασης (όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες π.χ. Παναμάς).
Ωστόσο υπάρχουν και πολλά εναλλακτικά μοντέλα ασύρματης τηλεπικοινωνίας χαμηλής ακτινοβολίας.
Το Εθνικό Ινστιτούτο Εργασιακής Ασφάλειας και Πρόληψης της Ιταλίας έχει ήδη κάνει μελέτη για την εφαρμογή στην Βενετία ενός μοντέλου αντικατάστασης των κεραιών κινητής τηλεφωνίας (η πρόταση τους παρουσιάστηκε στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο για τις επιπτώσεις των Ηλεκτρομαγνητικών Πεδίων).
Προτείνεται η χρησιμοποίηση δικτύων μικροκυψελών που θα συνδέονται με οπτικοηλεκτρονικά κέντρα με οπτικές ίνες.
Οι οπτικές ίνες προσφέρουν μεγαλύτερη ταχύτητα μετάδοσης δεδομένων, περισσότερη ασφάλεια (η ασύρματη μετάδοση πληροφοριών υποκλέπτεται εύκολα) και ελάχιστη ακτινοβολία στην ατμόσφαιρα.
Από την άλλη, πολλοί ειδικοί προτείνουν στις κυβερνήσεις να επενδύσουν στην ενσύρματη τηλεπικοινωνιακή υποδομή.
Η έκθεση δημόσιας πολιτικής για το Διαδίκτυο και το μέλλον των σταθερών γραμμών και των ασύρματων δικτύων, “Re-Inventing Wires: The Future of Landlines and Networks”, που δημοσιεύθηκε από το Εθνικό Ινστιτούτο Επιστήμης, Νομικής και Δημόσιας Πολιτικής των ΗΠΑ (NISLAPP), θεωρεί απαραίτητη την διατήρηση και ανάπτυξη ενσύρματων, και όχι ασύρματων τηλεπικοινωνιακών υποδομών.
- Πως μπορούμε να αντιδράσουμε στην εγκατάσταση δικτύων 5G;
Τα νέα δίκτυα 5G με τις εκατομμύρια νέες κεραίες τους έχουν προκαλέσει αντιδράσεις από πολιτικούς και επιστημονικούς φορείς σε όλο τον κόσμο.
Πόλεις όπως το Βρυξέλες, η Ρώμη, η Φλωρεντία, το Portland Oregon, η Petaluma, το Palm Beach και η Mill Valley στην Καλιφόρνια και το Doylestown στην Πενσυλβάνια ψήφισαν και πέρασαν πολιτικές για να σταματήσουν τα 5G, ενώ σε πολλές πόλεις της Ευρώπης, της Αμερικής, του Καναδά και της Αυστραλίας υπάρχουν έντονες αντιδράσεις και κινητοποιήσεις πολιτών που ζητούν την αναστολή της εφαρμογής της 5G.
Οι πολίτες σε όλα τα κράτη πρέπει να οργανώσουν και να αναλάβουν δράση για να σταματήσουν τη νομοθεσία που αυξάνει τις κεραίες στις γειτονιές, ενημερώνοντας την τοπική κοινότητα και τους πολιτικούς φορείς για τα προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει η εγκατάσταση νέων δικτύων 5G και για τις ασφαλείς εναλλακτικές μεθόδους τηλεπικοινωνίας.
Παράλληλα με τους πολίτες θα πρέπει και η πολιτεία να αναλογισθεί τις ευθύνες της και να θέσει όρους και κανόνες με στόχο την προστασία της υγείας των πολιτών
- Πηγές πληροφόρησης
- Η διεθνής επιστημονική έκκληση “INTERNATIONAL APPEAL: Stop 5G on Earth and in Space” που έχει αποσταλεί στα Ηνωμένα Έθνη, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και την Ευρωπαϊκή Ένωση και έχει μεταφραστεί σε όλες τις γλώσσες της υφηλίου και στα ελληνικά www.5gspaceappeal.org, μαζί με τις 150000 υπογραφές, περιέχει όλες τις πληροφορίες που χρειάζεστε μαζί με εκτενείς αναφορές και μπορεί να μοιραστεί / αποσταλεί αυτούσια (https://cyprusgreens.org/index.php/environment/mobile-antennas)
- Η έκκληση του Ογκολόγου Σουηδού Καθηγητή L. Hardel με τίτλο EMF Call www.emfcall.org με τις υπογραφές 180 επιστημόνων από όλο τον κόσμο και αυτό μεταφρασμένο σε μερικές γλώσσες δίνει μια πλήρη εξήγηση για τα ανεπαρκή «όρια ασφαλείας» που υιοθετεί σήμερα η ICNIRP και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) και τις επερχόμενες υπερβάσεις με την υιοθέτηση της 5G.
- Το 5G Appeal του 2017 με υπογραφές από 240 ειδικούς https://www.5gappeal.eu από όλον τον κόσμο έχει αποσταλεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση με έντονη διαμαρτυρία και κριτική για τις επιπτώσεις της 5G στη δημόσια υγεία και γενικότερα στην υγεία των πολιτών των Ευρωπαϊκών κρατών.
- Ενημερωτικό φυλλάδιο για το θέμα έχει εκδώσει ο φορέας Environmental Health Trust (https://ehtrust.org/wp-content/uploads/5G_What-You-Need-to-Know.pdf) ο οποίος έχει ανεβάσει και ιστοσελίδα με επιστολές ιατρών που προειδοποιούν για τις επιπτώσεις (https://ehtrust.org/small-cells-mini-cell-towers-health-letters-scientists-health-risk-5g/).
- Πλήρη ανάλυση των ασφαλών ενσύρματων εναλλακτικών στα ασύρματα δίκτυα 5G περιλαμβάνει η έκθεση “Re-Inventing Wires: The Future of Landlines and Networks” (http://electromagnetichealth.org/wp-content/uploads/2018/05/Wires.pdf), που δημοσιεύθηκε από το Εθνικό Ινστιτούτο Επιστήμης, Νομικής και Δημόσιας Πολιτικής των ΗΠΑ. Περισσότερο ενημερωτικό υλικό και πληροφορίες μπορείτε να βρείτε επίσης και στην ιστοσελίδα της Εθνικής Επιτροπής Κύπρου «Περιβάλλον και Υγεία του Παιδιού» http://paidi.com.cy/.
- Άλλες επιπτώσεις της 5G
H 5G θα έχει αποδεδειγμένα, ένα τεράστιο ενεργειακό αποτύπωμα και όπως μας δηλώνουν οι επιστήμονες διεθνώς, θα επηρεάσει δυσμενώς και την Κλιματική Αλλαγή. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες και πειράματα θα υπάρξουν και σοβαρές επιπτώσεις στην χλωρίδα και την πανίδα του πλανήτη.
Ζητούμε να ανασταλεί η εφαρμογή των δικτύων 5G μέχρι να αποδειχθεί πέραν πάσης αμφιβολίας ότι δεν βλάπτουν στην υγεία των ανθρώπων.
Ευχαριστούμε τον καθηγητή Δρ. Θεόδωρο Μέτση για τη συμβολή του στη συγγραφή του κειμένου.