Ομιλία Βουλευτή του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών κ. Σταύρου Παπαδούρη στην Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων για τον προϋπολογισμό του κράτους για το 2025

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΑΥΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΥΡΗ

ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ – ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ

Αγαπητή κυρία Πρόεδρε,

Κύριοι Υπουργοί,

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Κατά την περσινή μου ομιλία για την εξέταση του προϋπολογισμού του κράτους για το 2024, είχα τονίσει την ιδιάζουσα σημασία του, μιας και ήταν ο πρώτος  προϋπολογισμός μιας νέας Κυβέρνησης και εύκολα μπορούσε να θεωρηθεί ως μια πρώτη ένδειξη των γενικότερων πολιτικών και δεσμεύσεων που η Κυβέρνηση επιδίωκε να εφαρμόσει, μετά από μια μακρά διαβούλευση με την κοινωνία των πολιτών.

Έχουμε όμως σήμερα ενώπιον μας, το δεύτερο στη σειρά ετήσιο Προϋπολογισμό της Κυβέρνησης του Προέδρου Χριστοδουλίδη.  Μετά από σχεδόν δύο χρόνια διακυβέρνησης του τόπου και έχοντας λήξει πλέον η περίοδος χάριτος, που λογικά δίνεται σε κάθε νέα κυβέρνηση, έχω επιλέξει σήμερα να επικεντρωθώ στην παράλληλη εξέταση τόσο των αριθμητικών δεδομένων και δεικτών, αλλά πρωτίστως στην εξέταση της πορείας της οικονομίας σε σχέση με τις προεκλογικές δεσμεύσεις του Προέδρου, όπως αυτές καταγράφονται στο προεκλογικό του πρόγραμμα.

Μπαίνοντας αρχικά στην ουσία των αριθμητικών δεδομένων του προϋπολογισμού, φυσικά χαιρετίζουμε το πλεονασματικό δημοσιονομικό ισοζύγιο του 2,7% για το 2025 καθώς και τον αυξητικό ρυθμό ανάπτυξης που φαίνεται να ξεπερνάει το 3,7%, οδηγώντας στο συμπέρασμα, ότι η Κυπριακή Οικονομία παραμένει ανθεκτική παρ΄ όλες τις σημαντικές προκλήσεις και δυσκολίες που αντιμετωπίζει.

Η  αναμενόμενη μείωση του δημόσιου χρέους για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά, από το 69% για το 2024 στο 64% για το 2025, μας επιτρέπει να ελπίζουμε ότι δεν θα χρειαστεί να βιώσουμε ποτέ ξανά δείκτες δημοσίου χρέους που έφτασαν μέχρι και το 115% του ΑΕΠ της χώρας.

Θετική εξέλιξη επίσης αποτελεί η σταθεροποίηση του πληθωρισμού κοντά στο 2%, σχεδόν μισή μονάδα κάτω από το μέσο όρο της Ευρωζώνης, καθώς και η μείωση του ποσοστού ανεργίας κοντά στο 5%. Αν και οι πιο πάνω δημοσιονομικές ενδείξεις οδηγούν στο συμπέρασμα, ότι η Κυπριακή Οικονομία βρίσκεται σε καλή πορεία και παραμένει ανθεκτική, δεν επιτρέπει τον όποιον εφησυχασμό.

Η έναρξη από το 2025 της πρώτης δόσης αποπληρωμής των €6,3 Δις που εξακολουθούμε να οφείλουμε στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και η αντιμετώπιση απρόσμενων και πρωτοφανών γεωπολιτικών εξελίξεων ανά το παγκόσμιο, συνοδευόμενες πάντα και με τον ακόλουθο αρνητικό οικονομικό αντίκτυπο, επιβάλει όπως παραμείνουμε προσηλωμένοι στους οικονομικούς μας στόχους.

Δυστυχώς η συνεχόμενη αδικαιολόγητη αποτυχία εκσυχρονισμού και έγκαιρης εναρμόνισης του κράτους μας σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη και η κακοδιαχείριση ή και η μη ολοκλήρωση αρκετών σημαντικών έργων υποδομής, δημιουργούν συνεχώς καινούργιες οικονομικές τρύπες, με αποτέλεσμα την πιθανή απώλεια κεφαλαίων, που τόσο πολύ τα έχουμε ανάγκη αλλά και την αποστέρηση του ίδιου του πολίτη στην πρόσβαση καλύτερων και φθηνότερων υπηρεσιών και αγαθών.

Πραγματικά, φέτος ήταν η χρονιά που βιώσαμε την κατάρρευση ή τη μη ολοκλήρωση αρκετών δημόσιων έργων όπως το τερματικό υγροποιημένου φυσικού αερίου στο Βασιλικό, την κατασκευή του δρόμου Πάφου – Πόλης Χρυσοχούς, τη Μαρίνα Λάρνακας, το αλιευτικό καταφύγιο στο Λιοπέτρι και τη σχετική αβεβαιότητα και επιφύλαξη για την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Ελλάδας.

Έργα τα οποία αν τελείωναν στα σωστά χρονικά πλαίσια χωρίς την όποια αδικαιολόγητη καθυστέρηση και χωρίς την απαίτηση των όποιων χρηματικών αποζημιώσεων, ο πολίτης σήμερα θα απολάμβανε μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Έργα για τα οποία κάποιοι προειδοποιούσαν συνεχώς με ειδικές εκθέσεις, αλλά κάποιοι άλλοι φρόντισαν να τους στείλουν σπίτι τους, γιατί μάλλον ενοχλούσαν υπέρμετρα ένα σύστημα δημόσιων συμβάσεων που ποτέ δεν σεβάστηκε τις πλάτες του φορολογούμενου πολίτη σε σχέση με το δημόσιο χρήμα.

Υπάρχει μια γνωστή λαϊκή παροιμία που λέει ότι «Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους», που δυστυχώς, δεν φαίνεται να τηρήθηκε στην προκειμένη περίπτωση σε κάποια από τα προαναφερθέντα έργα.

Τα αποτελέσματα γνωστά και άμεσα εφαρμοστέα στην τσέπη του κάθε καταναλωτή ενέργειας, καυσίμων, αγαθών και υπηρεσιών που πασχίζει να βγάλει το μήνα και πολλές φορές εξαρτάται από το επίδομα α ή β για να επιβιώσει.

Μπορεί μέσα από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας να έχουν υλοποιηθεί σημαντικές μεταρρυθμίσεις μέχρι στιγμής, όμως για θέματα ακρίβειας, ενέργειας, ακόμα και για το ζήτημα των δημόσιων μεταφορών, σε άμεση σχέση με το καθημερινό πρόβλημα του κυκλοφοριακού, έχουμε μείνει πολύ πίσω. Τα σχέδια που εξαγγέλθηκαν από την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη, ναι, είναι προς την ορθή κατεύθυνση. Η υλοποίηση των σχεδίων όμως, πρέπει να εφαρμόζεται έγκαιρα, με τρόπο ευέλικτο και λειτουργικό, με παράλληλη συνταύτιση με την πράσινη μετάβαση, χωρίς όμως να έρχονται σε αντιπαράθεση με τα όποια αντισταθμιστικά μέτρα  παραχωρούνται.

Ειδικά η ενεργειακή φτώχεια και η ακρίβεια, είναι ένας συνεχιζόμενος βραχνάς για τον μέσο πολίτη τούτης της χώρας. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας, η Κύπρος κατατάσσεται 2^η σε επίπεδα ενεργειακής φτώχειας, με το 19,3% των Κύπριων πολιτών, να δυσκολεύεται να καλύψει τις ενεργειακές του ανάγκες λόγω ακρίβειας.

Η ακρίβεια σήμερα στον τόπο μας, είναι ένα από τα μεγαλύτερα πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα μας και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά και οριζόντια.

Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι,

Όπως έχω αναφέρει και στην αρχή της ομιλίας μου έχω επιλέξει σήμερα να επικεντρωθώ πρωτίστως στην εξέταση της πορείας της οικονομίας σε σχέση με τις θέσεις και πολιτικές του Προέδρου, όπως αυτές καταγράφονται στο πρόγραμμα διακυβέρνησης.

Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με θέσεις και πολιτικές που έχουν πράγματι υλοποιηθεί ή βρίσκονται σε σχετικά προχωρημένο στάδιο ολοκλήρωσης.

Ξεκινώντας από το μεγάλο πρόβλημα του μεταναστευτικού, σημειώνουμε ότι η ίδρυση του Υφυπουργείου Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας, έχει βοηθήσει σε σημαντικό βαθμό στην εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης και βελτίωσης της διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών.

Μετράμε ήδη τα πρώτα θετικά αποτελέσματα με αυξημένες επιστροφές παράνομα διαμενόντων αλλοδαπών, πιο ταχείες και αποτελεσματικές διαδικασίες, πάντα όμως με σεβασμό στις διεθνείς μας υποχρεώσεις. Φυσικά υπάρχουν ακόμη ελλείψεις και περιθώρια βελτίωσης ειδικά όσον αφορά το θέμα των κατηγοριών για παράνομες επαναπροωθήσεις καθώς και την άμεση εξάλειψη κυκλωμάτων διακινητών, που πλουτίζουν καθημερινά εκμεταλλευόμενοι τον ανθρώπινο πόνο.

Θετικές κινήσεις έχουμε εντοπίσει επίσης σε σχέση με την στεγαστική πολιτική και την εξαγγελία νέων στεγαστικών σχεδίων. Φυσικά και χαιρετίζουμε τα σχέδια της κυβέρνησης, όμως φαίνεται ότι το στεγαστικό πρόβλημα στη χώρα μας έχει αφεθεί εδώ και πολλά χρόνια χωρίς ουσιαστικές και άμεσα εφαρμοστέες λύσεις, με αποτέλεσμα τα σχέδια αυτά εκτός από τη σχετική καθυστέρηση, να αποτείνονται μόνο σε συγκεκριμένες κατηγορίες πολιτών.

Τα πράγματα παραμένουν δύσκολα, ειδικά για την νεολαία μας και για τις οικογένειες με ανήλικα παιδιά. Σήμερα, ακόμα και με τα σχέδια που εξαγγέλθηκαν, για ένα νεαρό ζευγάρι, είναι σχεδόν αδύνατο να εξασφαλίσει ιδιόκτητη κατοικία λόγω της αδυναμίας εξεύρεσης της απαιτούμενης προκαταβολής και τα αυξημένα επιτόκια. Όσον αφορά δε το θέμα ενοικίασης κατοικίας, όλοι γνωρίζουμε ότι οι σημερινές τιμές, ειδικά σε πόλεις όπως η Λεμεσός, αποτελούν απαγορευτικό παράγοντα, αφού πολλές φορές το μηνιαίο ενοίκιο ξεπερνάει ακόμη και το συνολικό εισόδημα ενός νοικοκυριού.

Νομίζω ότι είναι ξεκάθαρο σε όλους, ότι η αδυναμία κάλυψης των στεγαστικών αναγκών επηρεάζει και ενισχύει το πρόβλημα της υπογεννητικότητας με τελικό αποτέλεσμα την καταγραφή πολύ αρνητικών δεδομένων όσον αφορά το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας. Επακόλουθο φυσικά των όσων έχω αναφέρει είναι και η αποστέρηση γενικότερα της χώρας μας από λαμπρά μυαλά, που έχουν αποφασίσει ότι δεν θα επιστρέψουν στην Κύπρο μετά την ολοκλήρωση των σπουδών τους, αφού φαντάζει τόσο δύσκολος ο επαναπατρισμός κάτω από τις υφιστάμενες δύσκολες συνθήκες.

Θεωρώ ότι θα αποτελούσε σημαντικό ατόπημα, να μην κάνω ειδική αναφορά στις πρόσφατες αναβαθμίσεις και την κατάταξή της χώρας μας στην επενδυτική βαθμίδα «Α» από όλους τους μεγάλους οίκους αξιολόγησης. Αναγνωρίζουμε τη μεγάλη και συνεχιζόμενη προσπάθεια που έγινε μετά τα τραγικά γεγονότα του 2013 και την κατάταξη της χώρας μας στην επενδυτική κατηγορία «σκουπίδια».

Επίσης αναγνωρίζουμε ότι οι θετικές αξιολογήσεις αντικατοπτρίζουν όχι μόνο το αξιόχρεο της κυπριακής Δημοκρατίας στις διεθνείς αγορές, αλλά και τη δυναμική της κυπριακής οικονομίας σε ένα περιβάλλον με αυξημένους γεωπολιτικούς κινδύνους.

Αποτελεί πλέον γεγονός ότι η σκληρή δημοσιονομική πειθαρχία που καθόριζε τον κάθε ετήσιο προϋπολογισμό τα τελευταία χρόνια, έφερε και το επιθυμητό αποτέλεσμα σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα. Ας είμαστε όμως ρεαλιστές, το αποτέλεσμα αυτό δεν ήρθε χωρίς το σχετικό κόστος το οποίο πλήρωσε και πληρώνει ο πολίτης της χώρας καθημερινά.

Κάποτε πρέπει να απαντήσουμε με απόλυτη ειλικρίνεια την επαναλαμβανόμενη φράση, όπως σωστά την έχει θέσει και ο Υπουργός Οικονομικών κατά την ομιλία του ενώπιον της Ολομέλειας για το φετινό προϋπολογισμό, ότι οι αριθμοί ευημερούν ενώ οι άνθρωποι υποφέρουν. Επιτρέψτε μου να πω ότι, αν και κατανοώ πλήρως την απάντηση που δίνει ο Υπουργός στο ερώτημα αυτό, δεν τείνω να συμφωνήσω μαζί του.

Η δική μου εκτίμηση παραμένει σταθερή, ότι ο καιρός έχει πια ωριμάσει για άμεσες κινήσεις και πολιτικές ελάφρυνσης του φορτίου που ο κόσμος έχει αναλάβει εδώ και αρκετά χρόνια, για να μπορούμε να απολαμβάνει η χώρα καλούς αριθμούς, δείκτες και αξιολογήσεις. Θα συμφωνήσω ότι αυτό μπορεί να γίνει με ορθολογισμό και στόχευση και όχι με οριζόντιο τρόπο, με παροχή κινήτρων, φορολογικών χαλαρώσεων και ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας.  Τονίζω όμως, ότι περαιτέρω καθυστέρηση θα οδηγήσει σε αύξηση των κοινωνικών προβλημάτων και του κοινωνικού αποκλεισμού που μαστίζουν συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού εδώ και αρκετά χρόνια.

Αναφέροντας τα πιο πάνω, τα οποία θεωρώ ως σημαντικές θετικές ενέργειες και στόχους που συγκλίνουν με το πρόγραμμα διακυβέρνησης της κυβέρνησης Χριστοδουλίδη, θα προχωρήσω στη συνέχεια και με τις πιο σημαντικές αποκλίσεις που έχουμε εντοπίσει κατά την εξέταση του προϋπολογισμού.

Κάνω αρχή με την πρώτη παραδοξότητα που βιώσαμε πριν λίγες βδομάδες και αφορά την περαιτέρω διόγκωση των ανελαστικών δαπανών του Δημόσιου Τομέα. Πως είναι δυνατόν ένα πρόγραμμα διακυβέρνησης να αναφέρεται σε σκληρή δημοσιονομική πειθαρχία,  σε στοχευμένα μέτρα και κοινωνική δικαιοσύνη, όταν νομοσχέδιο που κατατέθηκε από την κυβέρνηση και ψηφίστηκε πρόσφατα, προνοεί την οριζόντια αύξηση των απολαβών των υπαλλήλων στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, τη στιγμή που ήδη καταργήθηκαν σταδιακά οι αποκοπές στο δημόσιο και επανήλθαν οι προσαυξήσεις και η ΑΤΑ, ενώ αναβαθμίστηκαν κατηγορίες εργαζομένων;

Πως είναι δυνατόν να δίνονται αυξήσεις σε συγκεκριμένες κατηγορίες δημόσιων υπαλλήλων που σήμερα απολαμβάνουν μισθούς των 5,000 και 6,000 ευρώ, τη στιγμή που ο βασικός μισθός στον ιδιωτικό τομέα είναι κοντά στα 1,000 ευρώ;

Μήπως ξεχάσαμε ότι η χώρα πτώχευσε το 2013 και πρέπει να υπάρχει ιδιαίτερη προσοχή στις ανελαστικές δαπάνες του κράτους; Το κρατικό μισθολόγιο από το 2013 ξεκίνησε από 2,58 δις . ευρώ και σήμερα έφτασε στα 4,2 δις. ευρώ. Επίσης πως είναι δυνατόν να συμφωνείς με αύξηση απολαβών πριν την σωστή αξιολόγηση παραγωγικότητας του κάθε υπαλλήλου και να νιώθεις άνετα να επιβραβεύεις λειτουργούς  που δεν απαντούν τηλεφωνήματα πολιτών που έκαναν αιτήσεις για ΕΕΕ και συντάξεις; Και για να είμαστε και πάλι απόλυτα ειλικρινείς, όλοι γνωρίζουμε ότι στο όριο της φτώχειας ζουν μόνο άτομα που προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα.

Φυσικά και χαιρετίζουμε την αύξηση μισθών στις χαμηλές κλίμακες Α1, Α2 και Α5, κάτι που χρειαζόταν να γίνει εδώ και καιρό. Και για να μην παρεξηγηθώ, δεν είμαστε εναντίον της παραχώρησης αυξήσεων και προσλήψεων, είμαστε όμως εναντίον της ανεξέλεγκτης και αδικαιολόγητης διόγκωσης του κρατικού μισθολογίου.

Συνεχίζω με τις αποκλείσεις από τις πολιτικές θέσεις του προγράμματος διακυβέρνησης, με ένα σημαντικό θέμα που απασχολεί την κοινωνία των πολιτών. Δεν είναι άλλο από το θέμα της ακρίβειας και την επιβάρυνση της κοινωνίας σε σχέση με τον πληθωρισμό και την αύξηση των δανειστικών επιτοκίων.

Διαβάζω αυτολεξεί από το πρόγραμμα διακυβέρνησης, Πολιτική 1 Αντιμετώπιση των προβλημάτων της ακρίβειας και του πληθωρισμού στη σελίδα 7 του προγράμματος.

Σημείο 1.4 Ενθαρρύνουμε συνετές πολιτικές ως προς την αύξηση των δανειστικών επιτοκίων, και προσδοκούμε στην αξιοποίηση κατάλληλων χρηματοοικονομικών εργαλείων κάλυψης κινδύνων, όπου ενδείκνυται, για την προστασία των δανειοληπτών και των ίδιων των τραπεζών, προς αποφυγή δημιουργίας νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Ας μας εξηγήσει κάποιος πόσο αντιφατικές ήταν οι πρόσφατες δηλώσεις από πλευράς ακόμη και του ίδιου του Προέδρου της Δημοκρατίας σε σχέση με την πρόσφατη καταψήφιση της πρότασης νόμου που είχαμε ενώπιον μας, για την αύξηση του τέλους των πιστωτικών ιδρυμάτων σε σχέση με τα απροσδόκητα κέρδη για την περίοδο 2024-2025 . Ποια ήταν αυτά τα κατάλληλα χρηματοοικονομικά εργαλεία για κάλυψη κινδύνων, για την προστασία των δανειοληπτών προς αποφυγή δημιουργίας νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων και γιατί δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ όταν είχαμε δέκα συνεχόμενες αυξήσεις δανειστικών επιτοκίων;

Η σκληρή πραγματικότητα είναι ότι είτε δεν υπάρχουν τα όποια χρηματοοικονομικά εργαλεία είτε υπάρχουν και απλά περιοριστήκαμε στα παρακάλια και τις εκκλήσεις τη στιγμή που οι τράπεζες δημιουργούσαν απροσδόκητα κέρδη και ο κόσμος απροσδόκητες ζημιές.

Προχωρώ με ακόμη μια εντελώς αδικαιολόγητη απόκλιση από το πρόγραμμα διακυβέρνησης, η οποία αφορά το μείζον θέμα της ενεργειακής φτώχειας, κάτι που βιώνει ο κάθε πολίτης κάθε φορά που ανοίγει το λογαριασμό του ηλεκτρισμού.

Διαβάζω και πάλι αυτολεξεί από το πρόγραμμα διακυβέρνησης όπως αυτό αναφέρεται στην πολιτική 7, Μετάβαση στην Πράσινη Οικονομία σελίδα 11.

Σημείο 7.1 Υλοποιούμε τον απώτερο στόχο που έχει θέσει η ΕΕ για μείωση των εκπομπών θερμοκηπιακών αερίων, μέχρι το 2030, κατά 50%, σε σχέση με αυτές του 1990 και σε κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2050 και

Σημείο 7.5 Ενισχύουμε και υλοποιούμε το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την κυκλική οικονομία και επισπεύδουμε τη μετάβαση προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.

Από τη μια, ανακοινώνουμε το κατά τα άλλα καλό σχέδιο “Φωτοβολταϊκά για όλους”, όμως φαίνεται ότι σκόπιμα έχουμε ξεχάσει την βασική ευχέρεια που μας δίνεται από την ευρωπαϊκή οδηγία (2006/112/ΕΚ), η οποία προβλέπει ότι από τις 22 Απριλίου του 2022 μπορούμε να εφαρμόσουμε μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5% στην αγορά και εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ σε ιδιωτικές κατοικίες και άλλα κτήρια αντί του 19% που πληρώνουμε σήμερα. Βασικά μέτρα, άμεσα εφαρμόσιμα τα οποία βοηθούν τον πολίτη στην άμεση μείωση του κόστους του ηλεκτρισμού. Αντ’ αυτού, επιμένουμε σε μεγαλεπήβολα και πιθανόν επικίνδυνα σχέδια σε σχέση με την οικονομία, με μακροχρόνιο ορίζοντα εφαρμογής.

Απλά να αναφέρω ότι για την εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή  ΦΠΑ στο 5% για την τοποθέτηση συστημάτων ΑΠΕ, έχω ενημερώσει σε αρκετές περιπτώσεις το Υπουργείο Οικονομικών, χωρίς να έχω εντοπίσει την όποια πρόθεση εφαρμογής του, αφού φαίνεται ότι τα αυξημένα έσοδα από το ΦΠΑ του 19% είναι πιο επιθυμητά από τη διευκόλυνση του πολίτη. Μη έχοντας άλλη επιλογή έχω καταθέσει από τον περασμένο Μάρτιο, Πρόταση Νόμου για μειωμένο συντελεστή,  παρόλο ότι το θέμα αυτό κανονικά θα έπρεπε να ερχόταν ως νομοσχέδιο εκ μέρους της κυβέρνησης.

Προτάσεις Νόμου όμως, έχω επίσης καταθέσει και για ακόμη ένα θέμα το οποίο αφορά τους θεσμούς και κρίνω ότι παρεκκλίνει από τις θέσεις και πολιτικές του προγράμματος διακυβέρνησης όσον αφορά το θέμα της διαφάνειας.

Οι συγκεκριμένες προτάσεις αφορούν το θέμα χορηγιών του ΟΠΑΠ και γενικότερα, χρήματα που προέρχονται από εταιρείες στοιχημάτων και τυχερών παιχνιδιών. Φαίνεται ότι εδώ και πολλά χρόνια υπάρχει μια όχι και τόσο ελεγχόμενη κατάσταση, ιδιαίτερα στα ποσά τα οποία δεν περνάνε μέσα από τα κρατικά ταμεία, αλλά δίνονται από συγκεκριμένη επιτροπή του ΟΠΑΠ απευθείας.

Διαβάζω και πάλι αυτολεξεί από το πρόγραμμα διακυβέρνησης όπως αυτό αναφέρεται στην πολιτική 1, Προώθηση Θεσμικών Μεταρρυθμίσεων στη σελίδα 76 του προγράμματος.

Σημείο 1.4 Διαμορφώνουμε, πάντα σε συνεργασία με τη Βουλή των Αντιπροσώπων, αποτελεσματικά και αποτρεπτικά μέτρα για ενδεχόμενη σύγκρουση συμφερόντων των βουλευτών, αλλά και των αξιωματούχων του κράτους και

Σημείο 3.13 Εφαρμόζουμε την αρχή της πλήρους και έγκαιρης δημοσιοποίησης των ιδιωτικών χορηγιών στα πολιτικά κόμματα.

Στην προκειμένη περίπτωση θεωρώ ως ηθικά απαράδεκτο τον εντοπισμό χορηγιών από το ΔΣ του ΟΠΑΠ προς τρία πολιτικά κόμματα τα τελευταία τουλάχιστον 4 χρόνια, ως η απάντηση του Υπουργού Οικονομικών σε Κοινοβουλευτικό μου ερώτημα για την παροχή καταλόγου με όλες τις χορηγίες που δόθηκαν, από την εν λόγω επιτροπή.

Επίσης απαράδεκτο θεωρώ ότι οι όποιες χορηγίες από τον ΟΠΑΠ δεν περνάνε από τα κρατικά ταμεία του κράτους, για ενίσχυση της διαφάνειας, βάση τόσο της προηγούμενης αλλά και της νέας συμφωνίας μεταξύ του Υπουργείου Οικονομικών και της εταιρείας. Να θυμίσω επίσης, ότι με επιστολή μου ημερομηνίας 10 Νοεμβρίου ενημέρωσα το Υπουργείο Οικονομικών για την Πρόταση Νόμου που είχα καταθέσει για σκοπούς διαφάνειας. Παρόλο που η επιστολή μου στάλθηκε εφτά μήνες πριν την υπογραφή της νέας συμφωνίας με την εταιρεία, δεν λήφθηκε ποτέ υπόψιν.

Κυρία Πρόεδρε,

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Έχω επιλέξει το τελευταίο σημείο της φετινής μου ομιλίας να είναι η αναφορά σε ένα πολύ πρόσφατο θέμα που φαίνεται ότι θα μας ταλαιπωρεί για τους επόμενους μήνες, ίσως και χρόνια. Μετά τον άδικο χαμό δύο νέων παιδιών, του Κυριάκου Όξινου στις 24/01/2023 και της Στυλιανής  Γιωργαλλή στις 21/10/2024 από ελαττωματικό αερόσακο που έφεραν τα οχήματα τους, ελπίζω να έχουμε όλοι αντιληφθεί το μέγεθος του προβλήματος που έχουμε να αντιμετωπίσουμε.

Το θέμα διαχείρισης αυτής της πρωτόγνωρης κατάστασης είναι θέμα ιεραρχίας της κάθε διορθωτικής ενέργειας. Με τη ψήφιση της πρότασης νόμου διασφαλίσαμε ότι το συντομότερο δυνατόν θα κλείσει το κενό εντοπισμού εισαγόμενων οχημάτων από τρίτες χώρες. Στη συνέχεια θα πρέπει να φροντίσουμε ότι το πλέον ολοκληρωμένο μητρώο εντοπισμού και ενημέρωσης, θα παραμείνει ενημερωμένο για αποφυγή νέων περιπετειών.

Λογικά θα ακολουθήσει το Υπουργικό Διάταγμα με κατευθυντήριες γραμμές για τη διαδικασία ανάκλησης, ανταλλαγής εξαρτήματος και πιθανής ακινητοποίησης οχημάτων, αν αυτό κριθεί αναγκαίο, καθώς και τρόπους αποφυγής μεγάλης ταλαιπωρίας των πολιτών. Είμαι βέβαιος ότι η χρήση δημόσιων συγκοινωνιών δεν θα λύσει το πρόβλημα. Καλό θα ήταν να εξεταστούν μέτρα όπως η ευχέρεια αφαίρεσης αερόσακων μέχρι και την ημερομηνία αλλαγής τους, αν και εφόσον αυτό τύχει της έγκρισης από εμπειρογνώμονες και χωρίς να αφαιρεί την εταιρική ευθύνη των κατασκευαστριών εταιρειών.

Η παράκληση μου προς όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, την Εκτελεστική και Νομοθετική Εξουσία, το Τμήμα Οδικών Μεταφορών, τους διανομείς και εισαγωγείς οχημάτων αλλά και τους ιδιοκτήτες επηρεαζόμενων οχημάτων, είναι να συνεργαστούν για το καλό όλων μας.

Κλείνοντας, θέλω να ευχαριστήσω πρωτίστως την Πρόεδρο και τα μέλη της Επιτροπής Οικονομικών, για το πολύ καλό κλίμα που επικράτησε κατά την διάρκεια της εξέταση του κρατικού προϋπολογισμού, σε μια αρκετά πιεστική περίοδο για όλους. Να ευχαριστήσω επίσης τη Γενική Διευθύντρια και το γραμματειακό προσωπικό της Επιτροπής Οικονομικών για τον άψογο συντονισμό τους, καθώς επίσης και το δικούς μου κοινοβουλευτικούς συνεργάτες Γιώργο Ηλιάδη και Γαλάτεια Χριστοφή, για την ανεκτίμητη βοήθεια τους.

Εύχομαι σε όλους Καλά Χριστούγεννα, μια καλή Νέα Χρονιά με Υγεία πάνω από όλα και λευτεριά για την Κύπρο μας.