Είναι μεγάλη η τιμή που μου γίνεται από τους συγγενείς των ηρώων Γεώργιου Ανδρονίκου Μιχαήλ και Αντώνη Δημητρίου Γεωργίου και από την οργανωτική επιτροπή του μνημοσύνου, να είμαι σήμερα ο ομιλητής στο ετήσιο εθνικό μνημόσυνο των ηρώων της κοινότητας Μοσφίλι.
Σας ευχαριστώ. Ευχαριστώ επίσης όλους και όλες που ήρθατε σήμερα στο ακριτικό Μοσφίλι, σε αυτόν τον Προμαχώνα της Κυπριακής Ελευθερίας, από τα χωριά της Τηλλυρίας αλλά και από άλλες κοινότητες της επαρχίας μας, σε αυτό το ετήσιο προσκύνημα μνήμης και τιμής.
Να ξέρετε ότι αυτά τα χώματα, τα χώματα της Αγίας Τηλλυρίας, είναι αγιασμένα από τα βήματα της θαυματουργής εικόνας της Παναγίας της Κυκκώτισσας και σφραγισμένα από το έπος των ηρωικών μαχών του 1964.
Οι ήρωες που τιμούμε σήμερα γεννήθηκαν σε ένα μικρό, ταπεινό, άγνωστο στους περισσότερους Κύπριους χωριουδάκι στο διαμέρισμα Τηλλυρίας. Όμως αυτό το χωριό έμελλε να δοξαστεί όταν το καλοκαίρι του 1964 παρέμεινε αποκλεισμένο για δυο σχεδόν μήνες από Τουρκοκύπριους στασιαστές που είχαν αποκόψει όλες τις οδικές προσβάσεις προς την κοινότητα. Στο ημερολόγιο της ιστορίας της Κυπριακής Δημοκρατίας καταγράφεται η 18η Ιουνίου 1964 με λαμπρά φωτεινά γράμματα, όταν το χωριό Μοσφίλι δέχτηκε σφοδρή επίθεση από τους Τουρκοκύπριους εξτρεμιστές από το νότο, όπου το χωριό Μανσούρας, τη Δύση όπου βρίσκονται τα Κόκκινα, την Ανατολή όπου τα Τουρκοκυπριακά χωριά Πηγή και Θεοτόκος και από το Νότο από τον οικισμό Αλεύκα.
Περικυκλωμένο, σφυροκοπημένο από τα συνεχή πυρά όλμων και άλλων βαρέων όπλων, οι λιγοστοί κάτοικοι του χωριού με ελάχιστη βοήθεια και ενισχύσεις κατάφεραν να κρατήσουν το χωριό Μοσφίλι μέχρι την ηρωική επίθεση της νεοσύστατης Εθνικής Φρουράς, στο ύψωμα Λωρόβουνος στις 7 Αυγούστου 1964 και την ήττα των Τούρκων στασιαστών.
Από το χωριό Μοσφίλι, το Κυπριακό Σούλι όπως το αναφέρει ο τύπος της εποχής (λόγω του ορεινού ανάγλυφου που χαρακτηρίζει την περιοχή) και από εκείνα τα γεγονότα προέρχεται η συγκλονιστική φωτογραφία με τον γέροντα βρακοφόρο Κύπριο να αγκαλιάζει στα ζερβά του τη γαλανόλευκη, ενώ στο δεξί του χέρι έχει αδράξει και κραδαίνει με λεβεντιά το κυνηγετικό ντουφέκι του.
Με τέτοιους γονιούς και τέτοιους παππούδες πως να μην ανδρωθεί η λεβεντιά μέσα στα παιδιά της Τηλλυρίας, που έμελλε δέκα χρόνια μετά να δώσουν τη ζωή τους υπερασπιζόμενοι τις Κυπριακές Θερμοπύλες στις πλαγιές του Πενταδακτύλου.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΗΡΩΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΥ ΜΙΧΑΗΛ
Ο Γεώργιος Ανδρονίκου Μιχαήλ γεννήθηκε στο χωριό Μοσφίλι την 1/5/1956. Είναι ένα από τα έξι παιδιά του Ανδρόνικου και της Μελανής Μιχαήλ.
Ο Γιώργος Μιχαήλ έζησε στο Μοσφίλι μέχρι την ηλικία των επτά ετών. Έμαθε τα πρώτα γράμματα στο δημοτικό σχολείο του χωριού όπου φοίτησε μέχρι την 2η τάξη. Το 1963 η οικογένεια Μιχαήλ μετακομίζει στη Μόρφου.
Τελειώνοντας το δημοτικό σχολείο ο Γιώργος Μιχαήλ παρακολουθεί με το σύστημα μαθητείας στο Ακάκι, μαθήματα μηχανικού αυτοκινήτων και παράλληλα εργάζεται ως μηχανικός.
Παιδί με ανοικτό χαρακτήρα, πρόθυμος, δραστήριος και εργατικός, ο Γιώργος βοηθάει με όλες του τις δυνάμεις του, την οικογένεια του.
Του αρέσει το ποδόσφαιρο και πριν καταταγεί στην Εθνική Φρουρά αγωνιζόταν στην Αθλητική Ένωση Μόρφου.
Τα γεγονότα του 1974 βρίσκουν τον Γιώργο Μιχαήλ να υπηρετεί την στρατιωτική του θητεία στο Πέλλα – Πάις στην 33η μοίρα καταδρομών.
Η μονάδα του ανέλαβε μεγάλο μέρος της αντίστασης κατά των δυνάμεων εισβολής στον Άγιο Γεώργιο της Κερύνειας. Η υπεροπλία των εισβολέων και ιδιαίτερα η πλήρης επικράτηση τους σε θάλασσα και αέρα, αναγκάζει τους ηρωικούς υπερασπιστές της Κερύνειας να υποχωρήσουν, να αναδιπλωθούν και να οπισθοχωρήσουν στη βάση τους, το Πέλλα – Πάις.
Οι άντρες της 33ης μοίρας των καταδρομών που επιστρέφουν στο Πέλλα – Πάις, οργανώνονται σε ομάδες και διασκορπίζονται.
Η ομάδα του Γιώργου Ανδρονίκου Μιχαήλ οπισθοχωρεί συντεταγμένα και φθάνει στο χωριό Τύμπου και αργότερα στην Κυθρέα, απ’ όπου και τους ζητείται από το Διοικητή Μονάδας Πεζικού να τους βοηθήσουν στις μάχες με τους Τούρκους εισβολείς, οι οποίοι παρά την εκεχειρία που κήρυξε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, συνέχισαν τις επιθέσεις και την προέλαση τους. Πρόθυμα οι ηρωικοί καταδρομείς ακολουθούν τις μονάδες του Πεζικού και προσπαθούν να αποτρέψουν την προέλαση των Τούρκων, αρχικά στην περιοχή του Βουφαβέντο και αργότερα στον Κουτσοβέντη.
Εκεί αφήνει την τελευταία του πνοή στις 23 Ιουλίου 1974, πρώτη μέρα της εκεχειρίας, αγωνιζόμενος για την προάσπιση της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας της Κυπρου μας, ο ήρωας Γιώργος Ανδρονίκου Μιχαήλ.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΝΤΩΝΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ
Ο Αντώνης Δημητρίου Γεωργίου γεννήθηκε το 1955 στο Μοσφίλι. Ήταν παιδί πολύτεκνης οικογένειας και μεγάλωσε μέσα από πολλές δυσκολίες, φτωχά και ταπεινά. Παρ’ όλα αυτά, όταν έγινε 12 χρονών, οι γονείς του τον έστειλαν στο Γεωργικό Γυμνάσιο Μόρφου απ’ όπου αποφοίτησε με άριστα. Ο Αντώνης ήταν ευγενικός, εργατικός και καλοπροαίρετος και για τα αδέλφια του στάθηκε, προστάτης, μάνα και πατέρας.
Το 1972 η οικογένεια του στην αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής αφήνει το Μοσφίλι και εγκαθίσταται στο χωριό Μάμμαρι. Το 1973 ο Αντώνης Γεωργίου κατατάσσεται στην Εθνική Φρουρά και η αποφράδα μέρα της 20ης Ιουλίου τον βρίσκει να υπηρετεί στο 399 ΤΠ στο Μπογάζι της Αμμοχώστου.
Κατά τη δεύτερη φάση της Τουρκικής εισβολής, στις 14 Αυγούστου, το τάγμα του Αντώνη Γεωργίου μετακινείται για να επανδρώσει θέσεις της Εθνικής Φρουράς στην περιοχή του φράγματος Μιας Μηλιάς. Την ίδια ημέρα οι Τούρκοι εισβολείς εξαπολύουν μεγάλη επίθεση με ισχυρές δυνάμεις πεζικού, άρματα μάχης και πολεμική αεροπορία εναντίον των θέσεων της Εθνικής Φρουράς. Η συντριπτική υπεροπλία των Τούρκων αναγκάζει τις δυνάμεις μας να οπισθοχωρήσουν.
Ο Αντώνης Γεωργίου μαζί με άλλους στρατιώτες, κινήθηκαν προς την περιοχή Τραχωνίου Κυθρέας για να καταλήξουν στη Βώνη. Τριανταεπτά εθνοφρουροί, ανάμεσα τους και ο Αντώνης Γεωργίου, βρίσκουν καταφύγιο σε φιλόξενα σπίτια κατοίκων του χωριού. Αλλάζουν ρούχα και βάζουν πολιτική περιβολή. Τοποθετούν λευκό ύφασμα στις πόρτες των σπιτιών με πρόθεση να παραδοθούν. Το πρωί της 15ης Αυγούστου εισέρχονται στη Βώνη ένοπλοι Τουρκοκύπριοι, οι οποίοι αρχίζουν να πυροβολούν στις πόρτες των σπιτιών. Όταν σταματούν οι πυροβολισμοί, οι στρατιώτες βγαίνουν από τα σπίτια και παραδίδονται. Οι Τουρκοκύπριοι οδηγούν τους 35 στρατιώτες και τους 10 πολίτες στο Τουρκοκυπριακό χωριό Επηχώ. Από τότε και για πολλά χρόνια η τύχη τους αγνοείτο. Μόνο δύο στρατιώτες είχαν καταφέρει να διαφύγουν.
Μετά από 37 χρόνια αγωνίας για τον αγνοούμενο Αντώνη Γεωργίου, η οικογένεια του πληροφορήθηκε την ταυτοποίηση των λειψάνων του που ανευρέθηκαν σε ομαδικό τάφο στην περιοχή του Τουρκοκυπριακού χωριού Μπέκιογιου / Πέτρα του Διγενή. Τα οστά του ήρωα Αντώνη Γεωργίου τάφηκαν με τις δέουσες τιμές στις 22 Αυγούστου 2011 στο χωριό Μάμμαρι.
Και οι δυο ήρωες που τιμούμε σήμερα έπεσαν υπέρ πίστεως και πατρίδος, για την υπεράσπιση της Κυπριακής Δημοκρατίας, αγωνιζόμενοι έναντι των υπέρτερων δυνάμεων των Τούρκων κατακτητών.
Εμείς – οι λοιποί οι περιλειπόμενοι – εμείς που ζούμε κι αναπνέουμε τον αέρα της ελευθερίας, που κάνουμε τα συνηθισμένα όνειρα των απλών ανθρώπων, οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι οι ήρωες που τιμούμε σήμερα είχαν – ως νέοι άνθρωποι – τα δικά τους όνειρα. Δεν γεννήθηκαν για να πεθάνουν πάνω στο άνθος της νιότης τους. Έδωσαν τη ζωή τους, τα όνειρα τους ματαιώθηκαν και οι οικογένειες τους βυθίστηκαν στο πένθος, για τα ιδανικά της ελευθερίας, για την υπεράσπιση της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Αυτό το ιδανικό για το οποίο αγωνίστηκαν και έδωσαν τη ζωή τους οι ήρωες που τιμούμε σήμερα, η Ιστορία μας καλεί να δώσουμε κάτι πιο λίγο, κάτι λιγότερο ακριβό. Να δώσουμε απλά το παρόν μας σε εκδηλώσεις σαν αυτή, που πρέπει να μεταβάλλονται από μαραζιάρικα μνημόσυνα, σε ύμνους και παιάνες της Ελευθερίας. Οι ήρωες που τιμούμε σήμερα δεν μας ζητούν να δώσουμε τη ζωή μας για την Ελευθερία. Μας ζητούν, απαιτούν θα έλεγα, να μην παραδοθούμε στις απαιτήσεις των Τούρκων εισβολέων. Να μην υποκύψουμε στις διαπραγματεύσεις και να παραδώσουμε στους εισβολείς ότι τους αρνήθηκαν οι ήρωες μας το καυτό καλοκαίρι του ‘74, υπογράφοντας το ΟΧΙ τους με τη ζωή τους. Εμείς σήμερα απλά καλούμαστε να μην δεχτούμε τους όρους της υποταγής.
Να μην δεχτούμε να τους παραδώσουμε την Κύπρο μέσα από τη συνέχιση της παρουσίας του Τουρκικού στρατού και την νομιμοποίηση του εποικισμού και των εγγυήσεων. Τιμές και λόγια μεγάλα δεν θέλουν οι ήρωες μας. Θέλουν μόνο να συνεχίσουμε τον αγώνα τους για υπεράσπιση της Κυπριακής Δημοκρατίας ως μιας ελεύθερης από τη ξένη κυριαρχία, δημοκρατική χώρα, κοινή πατρίδα για όλους τους πολίτες της, χωρίς εθνικούς και θρησκευτικούς διαχωρισμούς. Θέλουν – αυτοί που έδωσαν τη ζωή τους για να υπερασπιστούν τη δική μας ζωή – να αρνηθούμε να παραδοθούμε, να πούμε όχι σε κάθε σχέδιο διχοτόμησης και Τουρκικής επικυριαρχίας επί της χώρας μας.
Μας καλούν σήμερα να στείλουμε από αυτό το ακριτικό μετερίζι της Κυπρου, προς τον κατοχικό στρατό και την Τουρκία απέναντι, ένα ηχηρό μήνυμα. Ας ακουστεί δυνατά και σήμερα η φωνή μας, η φωνή του λαού της Κυπρου, από τα υψώματα της Τηλλυρίας, στον κάμπο της Μεσαρκάς, στον Πενταδάκτυλο, στη Βώνη, στο ηρωοτόκο Μάμμαρι, ότι ο Αντώνης Δημητρίου Γεωργίου και ο Γιώργος Ανδρονίκου Μιχαήλ δεν έχουν πεθάνει. Ζουν και μας οδηγούν στην ανηφοριά, σε εκείνο το μονοπάτι του Βαγορή που θα μας πάει οπωσδήποτε κατευθείαν στη Λευτεριά.